Nội soi dạ dày bằng đường mũi là gì, cần lưu ý điều gì

Chào Linh, 

Nội soi dạ dày bằng đường mũi là kỹ thuật sử dụng ống soi siêu nhỏ (khoảng 5,9 mm) luồn qua lỗ mũi xuống thực quản, dạ dày và tá tràng để quan sát các tổn thương như viêm loét, trào ngược, polyp, xuất huyết hoặc các bất thường niêm mạc. Phương pháp nội soi đường mũi không đau, chỉ hơi cộm nhẹ ở mũi hoặc cổ họng và gần như không gây buồn nôn, an toàn, nhanh chóng, cho hình ảnh rõ phù hợp với người dễ nôn hoặc sợ nội soi.

Nội soi dạ dày qua đường mũi an toàn, không gây khó chịu

1. Ưu điểm khi nội soi dạ dày qua đường mũi

Nội soi dạ dày qua đường mũi có nhiều ưu điểm nổi trội như không gây khó chịu, không đau, không kích thích nôn ói, có thể nói chuyện trong khi thực hiện, thời gian nội soi nhanh và an toàn cao.

• Không đau, không khó chịu: Ống soi siêu nhỏ luồn qua mũi, không chạm gốc lưỡi, hạn chế phản xạ nôn và ho.
• Không kích thích nôn ói: Giảm tối đa cảm giác buồn nôn, phù hợp với người dễ nôn hoặc sợ nội soi.
• Có thể nói chuyện trong khi nội soi: Bệnh nhân tỉnh táo, giao tiếp bình thường, giảm lo lắng.
• Thời gian nội soi nhanh: Chỉ khoảng 5–10 phút, tiết kiệm thời gian chờ.
• An toàn cao: Phù hợp người lớn tuổi, người có huyết áp cao hoặc bệnh tim mạch, giảm rủi ro so với nội soi đường miệng.
• Chẩn đoán chính xác: Hình ảnh rõ nét, dễ quan sát, giúp phát hiện sớm các tổn thương như loét, polyp hoặc ung thư giai đoạn sớm, nhờ công nghệ tiên tiến như NBI hay AI.

2. Nhược điểm khi nội soi dạ dày qua đường mũi 

Nội soi dạ dày qua đường mũi không phù hợp với người bị viêm mũi nặng hoặc lệch vách ngăn, đồng thời ống soi nhỏ chỉ phục vụ chẩn đoán, không thực hiện được các thủ thuật can thiệp.

• Không phù hợp với viêm mũi nặng, lệch vách ngăn: Ống soi khó luồn qua mũi khi niêm mạc mũi sưng, tắc hoặc vách ngăn lệch, gây khó chịu và nguy cơ chảy máu.
• Không dùng cho thủ thuật can thiệp: Vì đường kính ống soi nhỏ (5,9 mm), phương pháp này chỉ quan sát và chẩn đoán viêm loét, trào ngược. Các thủ thuật như cắt polyp, cầm máu hay sinh thiết phức tạp không thực hiện được.

3. Nội soi dạ dày đường mũi khác gì nội soi đường miệng?

Nội soi dạ dày qua đường mũi khác nội soi đường miệng ở chỗ ít khó chịu, gần như không gây buồn nôn và bệnh nhân có thể hợp tác tốt hơn, trong khi hình ảnh quan sát tương đương nếu sử dụng ống soi hiện đại.

• Nội soi dạ dày qua đường mũi: Ống soi nhỏ, luồn qua mũi, không chạm gốc lưỡi giúp giảm nôn ói, dễ chịu, có thể nói chuyện và phối hợp tốt.
• Nội soi dạ dày qua đường miệng: Ống soi lớn hơn, đi qua lưỡi và cổ họng, dễ gây phản xạ nôn, khó chịu, bệnh nhân khó phối hợp.

Dựa trên chia sẻ của Linh khi nội soi trước đây và tình trạng dễ buồn nôn, bác sĩ sẽ chỉ định nội soi dạ dày qua đường mũi (nội soi tỉnh). Phương pháp này giúp giảm tối đa phản xạ nôn, không cần gây mê nên an toàn hơn, thời gian hồi phục nhanh và vẫn đảm bảo hình ảnh rõ nét để chẩn đoán viêm, loét hay trào ngược.

Nội soi đường mũi nhanh chóng, không gây khó chịu trong quá trình thực hiện

4. Quy trình nội soi dạ dày qua đường mũi 

Quy trình nội soi dạ dày qua đường mũi khá đơn giản, an toàn và nhanh chóng, gồm 4 bước: gây tê mũi – đưa ống soi qua mũi – quan sát và ghi hình – kết thúc và tư vấn sau nội soi. Toàn bộ quy trình chỉ mất khoảng 3 – 5 phút, bệnh nhân tỉnh táo và có thể giao tiếp bình thường trong quá trình nội soi.

• Bước 1: Gây tê mũi: Bác sĩ bôi gel tê vào lỗ mũi để giảm khó chịu, bệnh nhân chỉ cảm thấy hơi vướng nhẹ, gần như không đau.
• Bước 2: Đưa ống soi qua mũi: Ống soi siêu nhỏ được luồn qua mũi xuống thực quản, dạ dày và hành tá tràng. Bệnh nhân vẫn tỉnh táo và có thể thở, giao tiếp bình thường.
• Bước 3: Quan sát và ghi hình: Bơm hơi nhẹ để mở dạ dày, quan sát các tổn thương như viêm, loét, trào ngược, polyp và ghi hình trên màn hình để lưu hồ sơ.
• Bước 4: Kết thúc và tư vấn: Rút ống soi, vệ sinh khử khuẩn thiết bị. Sau đó, bác sĩ đọc kết quả, giải thích tình trạng và tư vấn hướng điều trị hoặc theo dõi tiếp theo.

Quy trình nội soi dạ dày bằng đường mũi nhanh chóng, dễ theo dõi

5. Chuẩn bị gì trước khi nội soi dạ dày bằng đường mũi ?

Trước khi nội soi dạ dày bằng đường mũi, Linh cần ăn ít nhất 6–8 giờ và nhịn uống khoảng 2 giờ, đồng thời thông báo đầy đủ bệnh sử, thuốc đang dùng và các bệnh nền viêm xoang, viêm mũi cho bác sĩ để đảm bảo an toàn và kết quả chính xác.

• Nhịn ăn 6–8 giờ: Không ăn bất kỳ thức ăn rắn nào (cơm, bánh, trái cây…) để dạ dày trống, tránh sặc và giúp quan sát niêm mạc rõ hơn.
• Nhịn uống 2 giờ: Tránh uống nước, đặc biệt là các đồ uống có màu, sữa, cà phê.
• Thông báo bệnh sử và thuốc đang dùng: Bao gồm các bệnh tim mạch, hô hấp, dị ứng hoặc thuốc làm loãng máu, giúp bác sĩ cân nhắc an toàn trước khi nội soi.
• Thông báo tình trạng mũi: Viêm xoang, viêm mũi, lệch vách ngăn để lựa chọn lỗ mũi an toàn, giảm khó chịu khi luồn ống soi.

Thông báo với bác sĩ tình trạng mũi, bệnh lý nếu có trước khi nội soi dạ dày

6. Khi nào không nên nội soi dạ dày bằng đường mũi?

Linh không nên nội soi dạ dày bằng đường mũi nếu có vấn đề ở mũi như dị tật bẩm sinh, polyp, hẹp khe mũi, viêm xoang nặng hoặc vẹo vách ngăn, hoặc mắc các bệnh lý thực quản, tim mạch, hô hấp hay cần can thiệp thủ thuật.

• Vấn đề mũi: Dị tật bẩm sinh, polyp mũi, hẹp khe mũi, viêm xoang nặng, vẹo vách ngăn làm ống soi khó đi qua và gây đau, nguy cơ tổn thương niêm mạc.
• Thực quản: Bỏng hóa chất, hẹp thực quản, nguy cơ thủng.
• Tim mạch và đường hô hấp: Suy tim, nhồi máu cơ tim, tăng huyết áp, suy hô hấp làm tăng rủi ro trong nội soi tỉnh.
• Can thiệp thủ thuật: Ống soi qua mũi quá nhỏ, không thực hiện cắt polyp, cầm máu.

Với trường hợp của chị Linh, nội soi dạ dày qua đường mũi là lựa chọn an toàn và dễ chịu vì chị có phản xạ nôn mạnh và muốn nội soi tỉnh. Tuy nhiên, chị cần lựa chọn địa chỉ uy tín, có bác sĩ chuyên môn cao và thiết bị hiện đại để đảm bảo quá trình nội soi chính xác, an toàn, đồng thời vẫn quan sát rõ các tổn thương dạ dày như viêm, loét hay trào ngược.