Chuẩn bị gì trước khi nội soi trực tràng? Một số thông tin quan trọng

Chào Phong,

Trước khi nội soi trực tràng 1 ngày bạn không nên ăn thực phẩm cứng, nhiều chất xơ, màu đậm hoặc uống đồ có phẩm màu, đồng thời nhịn ăn ít nhất 6 giờ và không uống nước trong 2 giờ trước khi thực hiện nội soi để đảm bảo an toàn và hình ảnh nội soi rõ ràng.

Cần nhịn ăn trước khi nội soi để đảm bảo kết quả rõ nét, chuẩn xác

1. Làm sạch ruột trước khi nội soi trực tràng

Làm sạch ruột là bước quan trọng nhất trước khi nội soi trực tràng, đảm bảo hình ảnh nội soi rõ nét và kết quả chính xác. Bạn có thể thực hiện bằng thụt tháo hoặc uống thuốc xổ (nhuận tràng) theo hướng dẫn bác sĩ, tuyệt đối không bỏ hoặc tự ý thay đổi liều.

• Thuốc xổ/nhuận tràng: Bác sĩ thường chỉ định Fortrans, PEG hoặc Bisacodyl. Thuốc giúp loại bỏ hoàn toàn cặn bã trong đại – trực tràng. Ví dụ, pha 3 gói Fortrans với 3 lít nước, uống trước khi nội soi khoảng 6 giờ và tránh uống trong 3 – 4 giờ cuối cùng. Khi nước thải ra trong suốt, ruột đã sạch hoàn toàn.
• Thụt tháo tại nhà: Thực hiện theo hướng dẫn để làm sạch trực tràng, giúp bác sĩ quan sát rõ niêm mạc.

Lưu ý: Không tự ý giảm liều hoặc ngưng giữa chừng. Nếu bị nôn, nghỉ 30–45 phút rồi tiếp tục và nên ở gần nhà vệ sinh trong suốt quá trình uống thuốc xổ.

Tuân thủ đúng quy định uống thuốc xổ trước nội soi trực tràng theo chỉ định

2. Chế độ ăn trước khi nội soi trực tràng

Trước khi nội soi trực tràng, bạn cần tránh các loại rau sống, trái cây nhiều hạt, ngũ cốc nguyên hạt và thực phẩm có màu đỏ, tím trong 24 giờ nội soi, nhịn ăn 4–6 giờ và chỉ uống nước lọc hoặc oresol không màu trong 2 giờ trước nội soi để duy trì đủ nước cho cơ thể.

• 24 giờ trước: Tránh rau sống, trái cây nhiều hạt, ngũ cốc nguyên hạt, thực phẩm có màu đỏ, tím để giảm chất thải trong ruột.
• 12 giờ trước: Chuyển sang chế độ ăn lỏng như cháo, súp, sữa chua, nước trong không màu.
• 4 – 6 giờ trước: Ngừng ăn hoàn toàn, có thể uống nước lọc hoặc oresol không màu để duy trì nước cho cơ thể.
• 1 – 2 giờ trước: Ngừng uống nước hoàn toàn, đảm bảo ruột và trực tràng sạch sẽ, giúp quá trình nội soi diễn ra an toàn và hình ảnh rõ nét.

Uống nước lọc trước 2 tiếng khi nội soi trực tràng

3. Ngừng sử dụng thuốc hoặc báo cho bác sĩ trước nội soi trực tràng

• Thuốc chống đông máu (warfarin, aspirin liều cao…): làm tăng nguy cơ chảy máu trong quá trình nội soi, bác sĩ cần cân nhắc tạm ngừng hoặc điều chỉnh liều.
• Thuốc tiểu đường dạng uống: khi nhịn ăn có thể gây hạ đường huyết, bác sĩ sẽ hướng dẫn điều chỉnh liều hoặc thời gian dùng thuốc.
• Các thuốc gây rối loạn đông máu: ảnh hưởng đến khả năng cầm máu, cần thông báo để đảm bảo an toàn trong và sau khi nội soi.

4. Chuẩn bị tâm lý và hồ sơ y tế đầy đủ

Trước khi nội soi, bạn cần giữ tinh thần thoải mái và chuẩn bị đầy đủ hồ sơ y tế để thủ thuật diễn ra an toàn, chính xác.

• Tâm lý: Nội soi trực tràng không đau, chỉ hơi khó chịu trong 1–2 phút, nên giữ bình tĩnh để giảm căng thẳng và lo lắng.
• Hồ sơ y tế: Mang theo kết quả siêu âm, xét nghiệm, đơn thuốc để bác sĩ đánh giá tình trạng sức khỏe và điều chỉnh quá trình nội soi nếu cần.
• Thông báo tình trạng sức khỏe: Báo bác sĩ nếu có các vấn đề như trĩ nặng, xuất huyết hoặc táo bón kéo dài, giúp bác sĩ chuẩn bị kỹ thuật phù hợp và đảm bảo an toàn.

Trao đổi với bác sĩ Giang để đảm bảo nội soi an toàn, kết quả chính xác

5. Lưu ý trong ngày nội soi trực tràng 

Để nội soi trực tràng diễn ra thuận lợi, bạn nên đi vệ sinh trước, mặc quần áo rộng dễ thay, đến sớm 10- 15 phút để ổn định tâm lý và không tự lái xe nếu có sử dụng thuốc an thần.

• Đi vệ sinh trước nội soi trực tràng: Giúp ruột trống, thủ thuật thuận lợi, giảm cảm giác khó chịu.
• Mặc quần áo rộng, dễ thay: Tiện lợi khi nội soi và thoải mái trong quá trình thủ thuật.
• Đến sớm hơn giờ nội soi: Giúp ổn định tâm lý, giảm lo lắng, giúp nội soi hiệu quả.
• Không tự lái xe nếu dùng thuốc an thần: Nếu nội soi gây mê, không nên lái xe ngay và nên có người thân đi cùng để đảm bảo an toàn sau thủ thuật, tránh tai nạn.

6. Khi nào không nên nội soi trực tràng?

Không nên nội soi trực tràng nếu đang xuất huyết nặng, đau bụng cấp, nghi ngờ thủng ruột hoặc sốt cao/nhiễm trùng nặng.

• Xuất huyết nặng: Nội soi có thể làm tình trạng chảy máu trầm trọng hơn.
• Đau bụng cấp: Có thể là dấu hiệu của các bệnh cấp tính cần xử lý trước như viêm ruột cấp hoặc tắc ruột.
• Nghi ngờ thủng ruột: Nội soi có thể gây trầm trọng thêm, nguy cơ nhiễm trùng và biến chứng cao.
• Sốt cao hoặc nhiễm trùng nặng: Thủ thuật có thể làm tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng hơn.

Lưu ý: Luôn thông báo đầy đủ tình trạng sức khỏe cho bác sĩ trước khi nội soi để đảm bảo an toàn.

Thông báo với bác sĩ tình trạng sức khỏe trước khi thực hiện nội soi trực tràng

Lời khuyên chuyên gia: 

Để quá trình nội soi trực tràng diễn ra an toàn và hiệu quả, Phong cần kiêng ăn những thực phẩm khó tiêu và có màu, ăn nhẹ, làm sạch ruột đúng hướng dẫn, đồng thời thông báo cho bác sĩ về các loại thuốc đang sử dụng.

Tại Phòng khám đa khoa tiêu hóa Việt, bệnh nhân sẽ được hướng dẫn chi tiết từng bước, từ chế độ ăn uống, dùng thuốc xổ đến chuẩn bị tâm lý và trang phục. Quá trình nội soi diễn ra nhẹ nhàng, hình ảnh rõ nét, không đau, đồng thời đảm bảo kết quả chính xác ngay từ lần thực hiện đầu tiên.