Trào ngược dạ dày kiêng ăn gì ? Danh sách thực phẩm cần kiêng

Chào Phong, 

Người bị trào ngược dạ dày nên kiêng những thực phẩm  và đồ uống có cồn kích thích tăng tiết axit dạ dày hay cơ thắt dưới thực quản như: thực phẩm chua cay, đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ, trái cây có tính axit cao (chanh, cam, cà chua), cà phê, rượu bia, sôcôla, đồ ngọt, nước có gas, thuốc lá vì chúng làm chậm tiêu hóa, giãn cơ thắt thực quản dưới khiến axit dạ dày dễ trào ngược lên gây ợ nóng, ợ chua, ho kéo dài và viêm thực quản nặng hơn.

• Thực phẩm nhiều dầu mỡ, chất béo: Gà rán, khoai tây chiên, thức ăn nhanh, thịt mỡ, nội tạng chứa nhiều chất béo bão hòa, khiến dạ dày khó tiêu, thức ăn lưu lại lâu hơn dễ làm tăng áp lực và đẩy axit dạ dày trào ngược lên thực quản.
• Thức ăn cay nóng, nhiều gia vị: ớt, tiêu, gừng, hành, tỏi có tính kích thích mạnh, làm niêm mạc dạ dày bị viêm và tổn thương.
• Trái cây có tính axit cao:  Cam, chanh, quýt, bưởi, chanh, cà chua làm tăng độ chua trong dạ dày, gây cảm giác ợ nóng, rát họng, đau tức vùng ngực.
• Rượu bia, cà phê, nước có gas, thuốc lá: làm giãn cơ vòng thực quản dưới (LES), khiến axit dạ dày trào ngược gây đau rát họng.
• Bánh kẹo, sôcôla, đồngọt: Có hàm lượng đường và chất béo cao, làm tăng sản sinh axit dạ dày, đồng thời gây đầy bụng và khó tiêu.

Kiêng ăn đồ chế biến sẵn, nhiều dầu mỡ khi bị trào ngược dạ dày

1. Vì sao người bị trào ngược phải kiêng những thực phẩm này? 

Người bị trào ngược dạ dày nên kiêng rượu bia và thực phẩm kích thích như cà chua, cam, đồ ăn nhiều dầu mỡ để tránh làm tăng tiết axit dạ dày và kích thích niêm mạc thực quản, làm nặng thêm các triệu chứng ợ nóng, ợ chua.

• Tăng lượng axit dạ dày: Thực phẩm có tính axit cao (cam, chanh, cà chua) hoặc chất kích thích (rượu, bia, cà phê) làm dạ dày sản xuất nhiều axit dạ dày hơn, gây kích ứng niêm mạc thực quản và dạ dày, làm triệu chứng ợ hơi, ợ chua nặng hơn.
• Làm chậm quá trình tiêu hóa: Thức ăn nhiều chất béo, đồ chiên rán hoặc socola khiến dạ dày tiêu hóa chậm, tăng áp lực lên cơ thắt thực quản dưới, làm axit  dạ dày dễ trào ngược lên thực quản.
• Giãn cơ thắt thực quản dưới (LES): Caffeine, theobromine (trong socola, cà phê) và rượu bia làm giãn cơ vòng thực quản dưới, giảm khả năng ngăn axit dạ dày trào lên, từ đó khiến tình trạng trào ngược tái phát hoặc nặng thêm.

Cần kiêng đồ chua, cay nóng để tránh axit dạ dày trào ngược lên thực quản – dạ dày

2. Gợi ý thực phẩm nên bổ sung để giảm triệu chứng trào ngược dạ dày

Để giảm triệu chứng trào ngược dạ dày, Phong nên bổ sung các thực phẩm như cháo, súp, cơm mềm, rau xanh, chuối, táo, bơ, thịt nạc, cá hấp, sữa ít béo và sữa hạt để giảm ợ nóng, đau rát họng, hỗ trợ tiêu hóa và bảo vệ niêm mạc thực quản.

• Cháo, súp, cơm mềm: Dễ tiêu, giảm áp lực co bóp dạ dày, hạn chế axit  dạ dày trào ngược lên thực quản và họng. Món ăn mềm còn giúp niêm mạc họng bớt khô rát.
• Rau xanh, trái cây ít chua (chuối, táo, bơ): Giàu chất xơ và vitamin, trung hòa axit dạ dày dư thừa, hỗ trợ tiêu hóa và làm dịu niêm mạc dạ dày – thực quản.
• Thịt nạc, cá hấp: Ít dầu mỡ, giàu protein, giúp no lâu mà không kích thích tiết axit dạ dày , đồng thời omega-3 trong cá hấp hỗ trợ giảm viêm.
• Sữa ít béo, sữa hạt (yến mạch, hạnh nhân, óc chó): Dễ tiêu, bổ sung canxi và dưỡng chất, không gây áp lực lên dạ dày như sữa nguyên kem, giúp giảm triệu chứng ợ nóng và đau họng.
• Trà ấm( trà hoa cúc, trà gừng mật ong): Giúp làm dịu niêm mạc, hỗ trợ tiêu hóa và giảm khó chịu vùng họng – thực quản.

Nên ăn cháo loãng để hạn chế bị axit trào ngược dạ dày

3. Mẹo ăn uống để giảm trào ngược dạ dày dày hiệu quả 

Để giảm trào ngược dạ dày, bạn nên chia nhỏ bữa ăn, tránh ăn tối quá muộn và không nằm ngay sau khi ăn, đồng thời hạn chế đồ ăn quá nóng hoặc quá lạnh, uống nước ấm trước khi ngủ và tránh rượu bia, thuốc lá.

• Chia nhỏ bữa ăn: Ăn 4-5 bữa nhỏ thay vì 3 bữa lớn, giúp dạ dày không phải làm việc quá sức, giảm áp lực và hạn chế axit dạ dày trào ngược lên thực quản.
• Không nằm sau ăn 2 giờ: Giữ thức ăn và axit dạ dày, tránh trào ngược gây đau họng và ợ nóng.
• Không ăn tối quá muộn: Dạ dày có thời gian tiêu hóa trước khi ngủ, giảm nguy cơ trào ngược ban đêm.
• Tránh đồ ăn quá nóng hoặc quá lạnh: Nhiệt độ quá mức làm niêm mạc thực quản và họng dễ bị kích thích, tăng cảm giác nóng rát.
• Uống 1 ly nước ấm trước khi ngủ: Giúp trung hòa axit dạ dày nhẹ, hỗ trợ tiêu hóa và làm dịu niêm mạc họng.
• Hạn chế rượu bia, thuốc lá: Các chất này làm giãn cơ thắt thực quản dưới, kích thích tiết axit dạ dày và tổn thương niêm mạc, tăng nguy cơ trào ngược.

Không nên nằm ngay sau khi ăn để hạn chế trào ngược dạ dày

4. Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu trào ngược dạ dày kéo dài hơn 2 tuần, kèm đau họng, ho về đêm, khó nuốt, sụt cân, buồn nôn hoặc viêm họng tái phát liên tục, bạn cần gặp bác sĩ ngay.

• Trào ngược kéo dài trên 2 tuần: chứng tỏ axit dạ dày liên tục trào lên thực quản, làm tổn thương niêm mạc.
• Đau họng, ho về đêm, khó nuốt: dấu hiệu viêm thực quản hoặc họng do axit dạ dày, cần kiểm tra sớm.
• Sụt cân, buồn nôn nhiều: trào ngược nghiêm trọng ảnh hưởng đến hấp thu dinh dưỡng.
• Viêm họng tái phát liên tục: cảnh báo tổn thương niêm mạc lặp đi lặp lại, cần chẩn đoán nguyên nhân chính xác.

5. Khám và tư vấn chế độ ăn trào ngược dạ dày tại phòng khám đa khoa tiêu hóa Việt

Để kiểm soát trào ngược dạ dày hiệu quả, người bệnh nên đến Phòng khám đa khoa Tiêu hóa Việt để được Ts.Bs Đỗ Anh Giang – chuyên gia tiêu hóa hàng đầu với 20 năm kinh nghiệm tại Bệnh viện Bạch Mai trực tiếp khám và nội soi dạ dày, chẩn đoán chính xác mức độ trào ngược và tư vấn chế độ ăn uống phù hợp.

Ở phòng khám đa khoa tiêu hóa Việt, bạn được hưởng những lợi thế sau:

• Khám và nội soi bởi TS. Bác sĩ Đỗ Anh Giang: chuyên gia tiêu hóa với hơn 20 năm kinh nghiệm, từng giữ các vị trí quan trọng tại trung tâm tiêu hóa hàng đầu. 
• Sử dụng hệ thống nội soi hiện đại: Fujifilm VP-7000 và công nghệ hình ảnh 4K và AI (AI EX1), giúp nội soi không đau, phát hiện sớm viêm, loét, trào ngược hoặc tổn thương nguy cơ cao mà khám lâm sàng thường bỏ sót. 
• Tư vấn chế độ ăn và sinh hoạt cá nhân hóa: Tùy theo tình trạng trào ngược, bác sĩ sẽ vừa giúp giảm triệu, đảm bảo vệ niêm mạc thực quản – họng, hỗ trợ điều trị hiệu quả lâu dài. 

Bác sĩ Giang tư vấn phương pháp điều trị trào ngược dạ dày

Lời khuyên của chuyên gia:

Với trào ngược dạ dày kéo dài trên 6 tháng, Phong nên thăm khám chuyên khoa tiêu hóa để được đánh giá mức độ trào ngược và nhận phác đồ điều trị phù hợp, giúp kiểm soát triệu chứng và phòng ngừa biến chứng lâu dài. Kết hợp chế độ ăn uống hợp lý sẽ hỗ trợ giảm tình trạng trào ngược và cải thiện sức khỏe dạ dày – họng hiệu quả.